ĐỀ CƯƠNG MÔN HỌC

Triết học luận Câu-xá

TS. THÍCH GIÁC HIỆP

 

I. THÔNG TIN CHUNG VỀ MÔN HỌC:

– Tên môn học :    Triết Học Luận Câu-xá

– Số tín chỉ :          03

– Môn học : Bắt buộc

– Thời gian: 45 tiết

+ Lý thuyết :        38 tiết

+ Thuyết trình :    06 tiết

+ Kiểm tra:           02 tiết

II. MỤC TIÊU MÔN HỌC:

– Phương pháp tiếp cận tư tưởng Phật giáo

– Khả năng tự học và tự nghiên cứu

– Triết học luận Câu-xá, tư tưởng Nhất Thiết Hữu bộ (Sarvāstivāda)

III. MÔ TẢ MÔN HỌC:

Hệ tư tưởng Nhất Thiết Hữu bộ đã từng chiếm vị trí quan trọng trong sự phát triển triết học Phật giáo. Luận Câu-xá được xem là một tác phẩm hệ thống hóa tư tưởng Nhất Thiết Hữu bộ. Luận thư đề cập đến nhiều lãnh vực khác nhau, như: triết học, tâm lý học, bản thể học, đạo đức học, nhân sinh và vũ trụ quan v.v…

Luận Câu-xá là tác phẩm tiêu biểu thời kỳ bộ phái Phật giáo. Nội dung chủ trương tất cả các pháp thật hữu trong thời, quá khứ, hiện tại và vị lai.

Tổng quan tính chất của vạn hữu vũ trụ, các pháp trong vũ trụ; thể và dụng của các pháp; nhân quả của thế gian cũng như nhân quả của sự giác ngộ; luận về nghiệp, luận về tùy miên, phiền não; luận về trí; luận về các loại thiền định; phá các quan điểm chấp ngã.

IV. CHI TIẾT MÔN HỌC:

4.1 Lịch sử hình thành và phát triển hệ tư tưởng Nhất Thiết Hữu (4 tiết)

4.2 Giới thiệu những nghiên cứu về luận Câu-xá (2 tiết)

4.3 Thể của các pháp, pháp hữu vi và vô vi (4 tiết)

4.4 Dụng của các pháp, khả năng và tác dụng của 22 căn (4 tiết)

4.5 Quan niệm về hữu tình và khí thế gian (4 tiết)

4.6 Thuyết minh về nghiệp (4 tiết)

4.7 Thuyết minh về tùy miên (4 tiết)

4.8  Quan niệm về quả chứng (4 tiết)

4.9 Các loại trí (2 tiết)

4.10 Các loại Thiền định (4 tiết)

4.11. Phá ngã chấp (2 tiết)

V. TÀI LIỆU HỌC TẬP

Thư mục tham khảo

  1. Abhidharmakośabhāṣyam of Vasubandhu. tr., Leo M.Pruden. California: Asian Humanities Press, 1988-1990.
  2. 阿毘達磨大毘婆沙論 T 27, no 1545, 【五百大阿羅漢等造 唐 玄奘譯】
  3. 阿毘達磨俱舍論 T 29, no 1558,【尊者世親造 唐 玄奘譯】
  4. 阿毘達磨順正理論 T 29, no.1562,【尊者眾賢造 唐 玄奘譯】
  5. 阿毘達磨藏顯宗論 T 29, no.1563,【尊者眾賢造 唐 玄奘譯】
  6. 婆藪槃豆法師傳 T 50, no. 2049,                        【陳 真諦譯】
  7. 大唐西域記          T 51, no.2087,                         【唐 玄奘譯】
  8. Anacker, Stefan. Seven Works of Vasubandhu: The Buddhist Psychological Doctor. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, 2005.
  9. Anālayo, Bhikkhu. The Dawn of Abhidharma. Hamburg Buddhist Studies 2, Hamburg: Hamburg University Press, 2014.
  10. Bapat, Lata. Abhidharmakośa A Study with a new Perspective. Varanasi: Bharatiya Vidya Prakashan, 1994.
  11. Chaudhury, Sukomal. Analytical Study of the Abhidharmakosa. Calcutta: Firma KLM Private Limited, 1983.
  12. Dessein, Bart, and Weijen Teng, eds. “Text, History, and Philosophy: Abhidharma Across Scholastic Traditions.” Brill’s Indological Library. Leiden: Brill, 2016.
  13. Dhammajoti, KL. Sarvāstivāda Hong Kong: The University of Hong Kong, 2007.
  14. 演培法師.俱舍論頌講記.臺北市:天華出版事業, 中華民國六十七年.
  15. Duerlinger, James. Indian Buddhist Theories of Persons.New York: Routledge, 2003.
  16. Dương Hồng. (dịch) Tứ Thư. Hà Nội: NXB Quân Đội Nhân Dân, 2003.
  17. James Hastings, ed. Encyclopaedia of Religion and Ethics. no. XII, 1921, 596-597.
  18. Garg, Gaṅgā Rām. Encyclopaedia of The Hindu World. Vol.III, New Delhi: Concept Publishing Company, 1992.
  19. Geiger, Welhelm, trans. The Mahāvaṃsa or The Great Chronicle of Ceylon. London: Oxford University Press, 1912.
  20. Groner, Paul, trans. A History of Indian Buddhism: From Skyamuni to Early Mahayana. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, 1998.
  21. Harvey, Peter. An Introduction to Buddhist Ethics: Foundations, Values, and Issues. Cambridge, UK: Cambridge University Press, 2000.
  22. Jaini, Padmanabh S., ed. Collected Papers on Buddhist Studies. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, 2001.
  23. Kimura Taiken. 阿毘達磨論書的研究. 釋依觀, 台灣: 台灣商務, 2018.
  24. Kragh, Ulrich T. “The Extant Abhidharma-Literature.” The Indian International Journal of Buddhist Studies, (Varanasi), no. 3 (2002). 123-167.
  25. Malalasekera,P. ed. Buddhist Encyclopaedia. (Vol. I, Vol. VII), Ceylon: The Government Press Ceylon, 1961.
  26. Mitra, Rajendralala. The Sanskrit Buddhist Literature of Nepal. New Delhi: Cosmo Publications, 1981.
  27. Nariman, J.K. Literary History of Sanskrit Buddhism. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, 1992.
  28. Pine, Red, trans. The Heart Sutra The Womb of the Buddha. Washington, D.C.: Shoemaker & Hoard, 2004.
  29. Prebish, Charles S., ed. Buddhism: A Modern Perspective. Delhi: Sri Satguru Publications, 1995.
  30. Priestley, Leonard C.D.C. Pudgalavāda Buddhism The Reality of the Indeterminate Self. Canada: University of Toronto, 1999.
  31. Sasaki, Genjun H. Linguistic Approach to Buddhist Thought. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, 1992.
  32. Sogen, Yamakami. Systems of Buddhistic Thought. New Delhi: Cosmo Publications, 2002.
  33. Sujato, Bhikkhu. Sects & Sectarianism: The Origins of Buddhist Schools. Australia: Santipada, 2012.
  34. Takakusu, Junjiro. The Essentials of Buddhist Philosophy. Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, 1998.
  35. Takakusu,J., trans. “The Life of Vasubandhu by Paramartha”. T’oung Pao : 通報, Serie II, Vol.V, Leiden: E.J. Brill, 1904, pp.269-296.
  36. Tin, Pe Maung, trans. The Expositor (Atthasalini): Buddhaghosa’s Commentary on the Dhammasangani, The First Book of the Abhidhamma-Pitaka. Vol. I, London: Oxford University Press, 1920.
  37. 張曼濤, (ed.).俱舍論研究.臺北市:大乘文化出版社, 中華民國六十七年.
  38. Warder, A.K. Indian Buddhism. Delhi: Motilal Barnarsidass, 3rd ed., 2000.
  39. Winternitz, Maurice. A History of Indian Literature. (Vol. II), Delhi: Motilal Banarsidass Publishers, 1996.

TT.TS. THÍCH GIÁC HIỆP

BÌNH LUẬN

Nội dung bình luận
Vui lòng nhập tên